به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، اندیشکده واشنگتن در مطلب تازه خود به‌قلم «سایمون هندرسون» نوشت: امیر قطر احتمالا به دنبال ایفای نقشی برای احیای توافق هسته‌ای و هم‌چنین کمک گرفتن از ایران برای پذیرایی از هواداران جام جهانی در اواخر امسال است.
«تمیم بن حمد آل ثانی» -امیر قطر- در تاریخ 12 می و برای انجام مذاکراتی وارد تهران شد و از آنجا به آلمان و بریتانیا سفر کرد تا در مورد موضوعات مرتبط با امنیت انرژی ناشی از بحران اوکراین مذاکره کند.
این دولت خلیجی ثروتمند جمعیتی حدود 300 هزار نفر دارد و علی‌رغم جمعیت کم، پتانسیل دیپلماتیک بیش از اندازه‌ای دارد، زیرا دارای سومین ذخیره گازی جهان بوده و صادر‌کننده اصلی گاز طبیعی مایع به خصوص به قاره پهناور آسیاست.
صحبت‌های مطرح‌شده در شبکه‌های اجتماعی حاکی از این واقعیت است که دوحه می‌تواند به نوعی در ترتیبات مربوط به آزادسازی دارایی‌های مسدود‌شده جمهوری اسلامی مشارکت داشته باشد.
سفیر قطر همین سه روز قبل در تهران با رئیس بانک مرکزی ایران دیدار داشت. مسلما اختلاف بر سر این موضوع، یکی از چند عاملی است که مانع ایران و آمریکا برای احیای توافق هسته‌ای 2015 موسوم به برجام شده است، اما قطر هر نقشی را که بر عهده بگیرد، احتمالا با واشنگتن هماهنگ خواهد بود.
نقل و انتقالات وجوه می‌تواند ارتباطی با آزادی شهروندان دوتابعیتی بازداشت‌شده نیز داشته باشد؛ فرایندی که عمان پیش از این نقشی در آن داشت. اقدامات قطر چه موفقیت‌آمیز باشد و چه نباشد، احتمالا مورد تقدیر دولت بایدن قرار می‌گیرد.
موضوع بحث‌برانگیزتر این است که قطر با ایران در خصوص محل استقرار راحت و آسوده برای هواداران فوتبالی مذاکره می‌کند که در جام جهانی در ماه نوامبر، برای تماشای مسابقات هیجان‌انگیز فوتبال در این کشور حضور خواهند داشت.
در حال حاضر، فضای محدود هتل‌های قطر با کشتی‌های تفریحی تکمیل می‌شود که در بند لنگر انداخته‌اند و نقشه دوم در نظر گرفته‌شده، استفاده از هتل‌های ایران در جزیره کیش است که از طریق پرواز با هواپیما 35 دقیقه تا دوحه فاصله دارند. واقعیت این است که چنین گزینه‌ای از زمانی در نظر گرفته شد که بحرین و امارات، همسایگان این کشور به عربستان و مصر پیوستند و محاصره اقتصادی و دیپلماتیک را علیه آن ایجاد کردند که از سال 2017 تا سال گذشته ادامه داشت.
زمانی که درخواست قطر برای میزبانی جام جهانی مطرح شد، این تصور به وجود آمد که مخصوصا امارات می‌تواند میزبان بخشی از طرفداران فوتبال باشد، اما ظاهرا دوحه دیگر این کار را شدنی نمی‌داند.
از نگاه تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، گزینه‌های این کشور به دلیل روابط دشوار تاریخی‌اش با همسایگان عرب و این واقعیت ساده زمین‌شناسی محدود شده که ذخایر عظیم گازی عمدتا در میدان دریایی شمال است که در همسایگی میدان پارس جنوبی در آب‌های ایران قرار دارد.
تهران در توسعه ذخایر خود کندتر عمل کرده و از این جهت، احتمال بروز اختلافات بر سر حقوق گازی هم‌چنان وجود دارد. دوحه این خطر را با میزبانی از نیروهای آمریکایی در پایگاه هوایی العدید متعادل کرده است.
این پایگاه نقش مهمی در عملیات‌های هوایی آمریکا بر فراز افغانستان، عراق و سوریه داشته است. آمریکا در ماه مارس قطر را به‌عنوان متحد اصلی خود در خارج از ناتو معرفی کرد.
باید منتظر ماند و دید آیا تهران روابط دوحه با واشنگتن را به‌عنوان اهرم مفیدی در مذاکرات هسته‌ای می‌داند یا نه.
امیر قطر در ماه ژانویه با جو بایدن در کاخ سفید دیدار کرد و بی‌تردید، عکس‌های آن جلسه با تصاویر ملاقات این هفته او با رهبران ایران در کنار هم گذاشته می‌شوند. سفر امیر قطر دست‌کم یادآور این نکته است که قطر ایران را کشوری می‌داند که باید با آن تعامل داشت و نباید با آن مقابله کرد.