به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه کریدل در یادداشت تازه خود به‌قلم «محمد حسن سویدان» نوشت: دولت آمریکا درگذشت «ابراهیم رئیسی» -رئیس‌جمهور- و «حسین امیرعبداللهیان» -وزیر امور خارجه ایران- را تسلیت گفت، اما هیچ تغییری در رفتار ایران پیش‌بینی نمی‌کند.
جهت‌گیری سیاست خارجی ایران به سمت شرق در سال‌های اخیر تقویت شده است و اعتماد به غرب با خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا از برجام در سال 2018 از بین رفت و تحریم‌ها همکاری تهران را با شرکای آسیایی و جهانی جنوب تثبیت کرد.
تغییرات اخیر در عرصه بین‌المللی، جمهوری اسلامی را وادار کرده است تا موقعیت استراتژیک خود را در نظم نوین چند قطبی جهانی حفظ کند.
نظم جهانی در حال دگرگونی است و دولت‌ها سیاست‌هایی را اتخاذ می‌کنند که امروز موقعیت خود را در نظم جدید تعیین می‌کنند.
ایران مانند سایر قدرت‌های منطقه در دوره ریاست‌جمهوری رئیسی نفوذ و جایگاه خود را در صحنه جهانی گسترش داده است. ایران در سال 2023 به سازمان همکاری شانگهای [SCO] پیوست و همکاری‌های گسترده‌ای را با کشورهایی مانند روسیه، چین و 6 کشور دیگر آسیایی که در موقعیت استراتژیک قرار دارند، ارائه کرد.
ایران همچنین در بریکس کرسی به دست آورد که 46 درصد از جمعیت جهان و 30 درصد تولید اقتصادی آن را به خود اختصاص داده است.
سهم این گروه از تولید جهانی نفت، مصرف نفت، تجارت جهانی کالا و تجارت جهانی خدمات از 27 درصد به 36 درصد افزایش یافته است. این گروه جدید همچنین حدود 45 درصد از ذخایر ارزی جهان را به خود اختصاص داده است.
هدف اصلی ایران از پیوستن به این گروه‌ها مقابله با سیاست‌های آتلانتیک‌گرایی یک‌جانبه و دور زدن اقدامات اجباری غرب است.
تهران روابط خود را با قدرت‌های بزرگ اوراسیا از جمله چین و روسیه به‌رغم تحریم‌های غرب تقویت کرده است. ج
مهوری اسلامی ایران در سال 2021 یک قرارداد همکاری راهبردی 25 ساله با چین امضا کرد که شامل همکاری‌های اقتصادی، نظامی و امنیتی می‌شد.
این توافق منجر به رشد قابل‌توجه تجارت بین ایران و چین شد و تا سال 2022 به نزدیک به 16 میلیارد دلار رسید.
عزم روسیه برای گسترش همکاری با کشورهای «غرب‌ستیز» به‌ویژه ایران با جنگ اوکراین تقویت شده است.
دو طرف در حال حاضر در مرحله نهایی مذاکره برای توافقنامه همکاری راهبردی هستند. کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب [INSTC] از روسیه به هند از طریق ایران نیز موفقیت‌آمیز بوده است و روسیه اولین محموله خود را از طریق آن در ماه جولای سال 2022 انجام داد.
کارزار تحریم‌های غرب علیه مسکو همچنین کرملین را به توسعه همکاری‌های اقتصادی با تهران ترغیب کرده است.
این امر به جمهوری اسلامی این امکان را داده است که روابط خود را در راستای دیدگاه خود برای نقش خود در نظم نوین جهانی تقویت کند.
همکاری دفاعی بین پکن، مسکو و تهران نیز با انجام پنج رزمایش مشترک از سال 2019 شتاب گرفته است که بالاترین میزان فعالیت‌های نظامی مشترک آن‌ها را تاکنون نشان می‌دهد.
کتاب مادلین آلبرایت، وزیر امور خارجه سابق آمریکا، خانم وزیر: خاطرات، اهمیت نهادها و قوانین را در حفظ ثبات داخلی و اثربخشی در سیاست خارجی برجسته می‌کند.
او استدلال می‌کند که این ساختارها قدرت را محدود می‌کنند و تداوم و موفقیت سیاست خارجی یک دولت را بدون توجه به تغییرات رهبری تضمین می‌کنند.
این اصل به‌ویژه به ایران مربوط می‌شود، جایی که سیاست خارجی نهادینه‌شده به آن اجازه می‌دهد در برابر شوک‌هایی مانند درگذشت اخیر رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه مقاومت کند. دولتی که سیاست خارجی آن بر ثبات نهادی متکی باشد، انعطاف‌پذیرتر است.