بهگزارش مرکز مطالعات سورین، روزنامه کریسچن سانس مانیتور در یادداشتی بهقلم «اسکات پترسون» نوشت: در طول هشت سال جنگ در یمن، صحنهای که یک هفته پیش رخ داد غیرقابل تصور به نظر میرسید.
یک مقام ارشد عربستان وارد صنعا، پایتخت یمن، برای دست دادن، لبخند زدن و مذاکره با دشمنان قسمخورده یعنی شورشیان حوثی موردحمایت ایران که کنترل پایتخت و شمال غرب کشور را در دست دارند، شد.
«محمد البوکیتی» -یکی از رهبران حوثیها- در توییتر خود نوشت که توافق صلح حوثی و عربستان یک پیروزی برای هر دو طرف خواهد بود.
همچنین «هانس گراندبرگ» -فرستاده سازمان ملل متحد در امور یمن- به آسوشیتدپرس گفت که این گفتوگوها «نزدیکترین مذاکراتی است که یمن به سمت پیشرفت واقعی بهسوی صلح پایدار داشته است.»
تحلیلگران یمنی هشدار میدهند که درحالیکه مذاکرات عربستان و حوثیها اولین گام حیاتی به سمت حذف لایه نیابتی درگیری است، آنها با کنار گذاشتن سایر جناحها، لایههای دیگر جنگ یمن را نادیده میگیرند.
«محمد الجابر» -سفیر عربستان در یمن در صنعا- با مهدی المشاط، رئیس شورای عالی سیاسی حوثیها دیدار کرد و هدف از این سفر را پایان دادن به بحران یمن با یکراهحل سیاسی جامع عنوان کرد.
«ندوه الدوسری» -کارشناس یمن در موسسه غربآسیا- در واشنگتن میگوید: «امیدواری اندکی وجود دارد که این امر منجر به حل برخی مسائل، مانند پرداخت حقوق [به کارمندان دولت در قلمرو تحت کنترل حوثیها] و باز کردن فرودگاهها شود؛
اما فراتر از آن، یمنیها میدانند که این به معنای واگذاری یمن به حوثیها است و بسیاری از این سناریو وحشت دارند.»
«عبدالغنی الایریانی» -محقق ارشد در مرکز مطالعات استراتژیک صنعا- میگوید: «اگر مذاکرات به شکل کنونی موفق شود، به صلحی پایدار منتهی نخواهد شد، زیرا سعودیها عملاً حوثیها را به رسمیت میشناسند… درحالیکه سایر احزاب را مستثنی میکنند.»
الایریانی میگوید: «حوثیها قصد ندارند دولت یمن را بهعنوان یک دولت متحد حفظ کنند. آنها قصد ندارند قدرت را با کسی بهصورت معنادار تقسیم کنند.»
آنها میخواهند کشور خود و بقیه سرزمینهای کشوری را در قلمروی که تحت کنترل خود دارند، نادیده بگیرند که «درنهایت به فضاهای غیرقانونی تبدیل میشود که برای القاعده و داعش در دسترس قرار میگیرد».
الایریانی میگوید که پس از چنین سرمایهگذاری سنگین عربستان در جنگ یمن، برای سالیان متمادی، تحلیلگران از مقیاس و سرعت امتیازات سعودی شگفتزده شدهاند که بخشی از آن را به بهبود قابلیتهای نظامی حوثیها با پشتوانه تخصص ایران نسبت میدهند.
در سالهای 2019 و 2020، پس از افزایش نفوذ حوثیها در عربستان، سعودیها میگفتند ما عقبنشینی میکنیم و فقط اجازه میدهیم یمنیها با آن مبارزه کنند، اما با رسیدن حوثیها به ریاض، اوضاع پیچیدهتر و حتی تهدید بیشتر شد.
مقابله با این معمای استراتژیک ممکن است بزرگترین نگرانی عربستان باشد، زیرا چشمانداز سال 2030 خود را ایجاد میکند، مجموعهای وسیع از هزینهها و پروژههای ساختمانی این پادشاهی که بهعنوان یک طرح اصلاحات اقتصادی و اجتماعی متحولکننده منحصربهفرد مرزهای عربستان را به روی جهان باز میکند.
«وینا علیخان» -متخصص یمن در گروه بینالمللی بحران مستقر در بروکسل- میگوید: «سعودیها میدانند که اگر میخواهند از درگیری خارج شوند، باید امتیازات بزرگی به حوثیها بدهند».
او میگوید: «آنچه بر چشمانداز 2030 آنها تأثیر میگذارد و از ورود گردشگران به پادشاهی جلوگیری میکند، شلیک موشکهای حوثیها به مرزهای عربستان است.»