به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، اندیشکده والدای در تحلیل تازه خود به‌قلم «ولی کلجی» نوشت:جمهوری ایران در رابطه با این مناقشه قدیمی در غرب‌آسیا باید شناخته شود.
ایران برخلاف موضعش در قبال آمریکا، وجود کشوری به نام اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسد.
درواقع، ایران مخالف هرگونه طرحی برای صلح و آشتی با اسرائیل(رژیم صهیونیستی) است.
در عوض، ایران از برگزاری رفراندوم با مشارکت تمام ساکنان اصلی بومی سرزمین فلسطین اعم از مسلمانان، مسیحیان و یهودیان به‌منظور استفاده از حق تعیین سرنوشت و تصمیم‌گیری در مورد نوع نظام سیاسی حمایت می‌کند.
این طرح که در تضاد کامل با طرح تشکیل دو کشور مستقل اسرائیل و فلسطین است، توسط هیچ کشور دیگری در جهان اعم از کشورهای عربی و اسلامی پیشنهاد و حمایت نشده است.
با این حال، موضع ایران در قبال مناقشه اسرائیل(رژیم صهیونیستی) و فلسطین منعکس‌کننده ترکیب پیچیده ایدئولوژی و عمل‌گرایی، به‌ویژه در بحبوحه جنگ خونین کنونی بین اسرائیل(رژیم صهیونیستی) و حماس است.
ایران ترجیح داده است که ابعاد جنگ محدود به غزه بماند و به لبنان و سوریه کشیده نشود.
درواقع، ایران معتقد است که حملات متعدد اسرائیل به اهداف ایرانی در سوریه، به‌ویژه کشته شدن چند فرمانده ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، با هدف ایجاد درگیری مستقیم بین ایران و آمریکا است.
روزانه اخبار و مقالات تحلیلی زیادی در مورد سیاست ایران در قبال مناقشه فلسطین و اسرائیل(رژیم صهیونیستی) به‌ویژه در پس‌زمینه جنگ خونین بین حماس و اسرائیل(رژیم صهیونیستی) منتشر می‌شود.
با این حال، ابهام بزرگی در مورد راه‌حل فلسطین و اسرائیل(رژیم صهیونیستی) از دیدگاه ایران وجود دارد.
قبل از هر پاسخی باید توجه داشت که ایران در دوران پهلوی، برخلاف انقلاب اسلامی 1979، روابط نزدیکی هم با اسرائیلی‌ها و هم با فلسطینی‌ها داشت. از یک سو، اولین استراتژی سیاسی اسرائیل(رژیم صهیونیستی) برقراری روابط با کشورهای غیر‌عرب از طریق «دکترین پیرامونی» خود بود.
اسرائیل(رژیم صهیونیستی) و ایران روابط نزدیکی داشتند، به‌ویژه در آغاز دهه 1960 که منجر به یک اتحاد استراتژیک غیررسمی شد.
در ادامه دیدگا‌ه‌های ایران و محورهای سیاستی او را بررسی می‌کنیم؛ ایران وجود آمریکا را می‌پذیرد اما هیچ رابطه دیپلماتیکی با واشنگتن ندارد. این موضع مشابه موضع پاکستان به‌عنوان تنها کشوری است که ارمنستان را به‌عنوان یک کشور به رسمیت نمی‌شناسد.
به همین دلیل هرگونه تماس و مذاکره بین ایرانیان و اسرائیلی‌ها ممنوع است و دارندگان گذرنامه ایرانی از سفر به فلسطین اشغالی منع می‌شوند؛
بنابراین تفاوت اساسی بین رویکرد ایران به آمریکا و موضع ایران در قبال اسرائیل وجود دارد.
از آنجایی که جمهوری اسلامی اساساً کشوری به نام اسرائیل(رژیم صهیونیستی) را به رسمیت نمی‌شناسد، ایران خواهان بازگشت تمامی آوارگان فلسطینی از زمان تأسیس اسرائیل در سال 1948 است.
در این راستا، ایران هیچ مرزی را که موجودیت اسرائیل(رژیم صهیونیستی) را تصدیق کند، به رسمیت نمی‌شناسد.
پس از بازگشت همه آوارگان فلسطینی به داخل مرزهای قبل از 1948، ایران از برگزاری رفراندوم با مشارکت تمام ساکنان اصلی بومی سرزمین فلسطین اعم از مسلمانان، مسیحیان و یهودیان به‌منظور اعمال خواسته‌هایشان حمایت می‌کند.
این طرح که در تضاد کامل با طرح تشکیل اسرائیل(رژیم صهیونیستی) و فلسطین به‌عنوان دو کشور مستقل است، از سوی هیچ کشور دیگری در جهان اعم از کشورهای عربی و اسلامی حمایت نشده است.
ایران مخالف هرگونه طرحی برای صلح و آشتی با اسرائیل(رژیم صهیونیستی) است. به همین دلیل در سال 1979، آیت‌الله روح‌الله امام خمینی رهبر انقلاب تصمیم به قطع روابط دیپلماتیک با مصر به دلیل امضای پیمان کمپ دیوید با اسرائیل(رژیم صهیونیستی) گرفت.
ایران آشکارا از گروه‌های مسلح فلسطینی به‌ویژه جنبش مقاومت اسلامی (حماس) و جهاد اسلامی فلسطین (PIJ) در غزه حمایت می‌کند.
درواقع ایران این گروه‌ها را بخشی از محور مقاومت در غرب‌آسیا تعریف می‌کند که شامل حزب‌الله لبنان، دولت بشار اسد در سوریه، گروه‌های شبهه‌نظامی شیعه در عراق مانند کتائب حزب‌الله می‌شود.
نباید فراموش کرد که ایران به دلیل رویکرد سازشکارانه و تعامل با اسرائیل با گروه‌های سکولار فلسطینی در کرانه باختری به‌ویژه جنبش آزادی‌بخش ملی فلسطین رابطه گرم و نزدیکی ندارد.
در موارد دیگر، به رسمیت شناختن و روابط دیپلماتیک سایر کشورهای اسلامی (عربی و غیر‌عربی) از جمله اردن، امارات، بحرین، سودان، مراکش، ترکیه، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان انجام نشده است.
بیشتر کارشناسان بر این باورند که جنگ خونین اخیر بین حماس و اسرائیل(رژیم صهیونیستی) نقش مهمی در توقف روند عادی‌سازی روابط اسرائیل و اسلام داشته است.
در این جنگ، ایران به حمایت سیاسی خود از حماس ادامه داده است.
حتی در اواسط جنگ، رهبر حماس، برای دیدار با مقامات ارشد ایران، از جمله آیت‌الله خامنه‌ای، به تهران رفت.
با این حال، ایران از مداخله مستقیم در جنگ امتناع ورزیده است و حزب‌الله لبنان، وفادارترین و نزدیک‌ترین شبهه‌نظامی نیابتی غرب‌آسیا نیز از انجام حملات نظامی در مقیاس بزرگ به اسرائیل(رژیم صهیونیستی) خودداری کرده است.
درواقع، ایران بارها تأکید کرده است که این گروه‌ها، از جمله حماس، نیابتی نیستند و مستقل عمل می‌کنند.
درواقع، در ترکیب پیچیده ایدئولوژی و عمل‌گرایی، ایران ترجیح داده است که ابعاد جنگ محدود به غزه بماند و به لبنان و سوریه کشیده نشود و از طرف دیگر وجهه و اعتبار اسرائیل(رژیم صهیونیستی) در سطح بین‌المللی نیز با کشتار هزاران غیرنظامی از بین رفته است.