به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه اکونومیست در مطلب تازه خود نوشت: وقتی از مایک تایسون قبل از مبارزه پرسیده شد که آیا نگران نقشه حریف است یا خیر.
او پاسخی صریح داد: «همه برنامه‌ای دارند تا زمانی که مشت به دهانشان بزنند». با ناتو برعکس بوده است.
به مدت 42 سال، این اتحاد به‌طور دقیق برای جنگ متعارف و هسته‌ای با اتحاد جماهیر شوروی و متحدانش آماده شد.
در سال 1991 پیمان ورشو از هم پاشید و برنامه‌ها به حالت تعلیق درآمد. اکنون حمله روسیه به اوکراین بر نیاز به راهبردهای جدید تأکید کرده است.
در روزهای 11 و 12 جولای رهبران در ویلنیوس، پایتخت لیتوانی، برای نشست سالانه ناتو گرد هم خواهند آمد.
انتظار می‌رود که آن‌ها اولین طرح‌های دفاعی جامع اتحاد را پس از جنگ سرد تصویب کنند.
«متیو ون واگنن» -ژنرال آمریکایی- در ستاد عالی نیروهای متفقین در اروپا شکل می‌گوید: «این چشمگیرترین تغییر از زمان فروپاشی دیوار برلین است. سؤال این است که آیا متحدان می‌توانند به جاه‌طلبی خود عمل کنند؟
در ویلنیوس بحث زیادی وجود دارد. انتظار می‌رود که «ینس استولتنبرگ» -دبیرکل ناتو- دوره او را تمدید کند (متفقین نتوانستند بر سر نامزدی برای جایگزینی او توافق کنند).
اوکراین خواهان دعوت برای پیوستن به ائتلاف پس از جنگ است. در این میان انتظار تضمین‌های دقیق و قابل‌توجه کمک‌های بلندمدت را دارد.
یک نقطه گیر، ادامه وتوی ترکیه برای پیوستن سوئد به ناتو خواهد بود. یکی دیگر از این موارد، رابطه این اتحاد با آسیا خواهد بود.
متحدان توافق دارند که چین تأثیر بیشتری بر امنیت اروپا دارد به‌ویژه از طریق تعمیق روابطش با روسیه اما اختلاف بر سر بازکردن دفتر ناتو در توکیو، اختلافات را در مورد نحوه واکنش نشان می‌دهد.
باوجود همه این‌ها، این بازنگری برنامه‌ریزی‌شده در ماشین‌آلات نظامی ناتو است که مهم‌ترین موضوع در دستور کار است.
معمار اصلاحات دفاعی «کریس کاولی» -ژنرال آمریکایی- است که به‌عنوان فرمانده عالی متفقین در اروپا خدمت می‌کند.
«ژنرال کاولی» -یک روسی‌زبان- که در پرینستون و ییل تحصیل‌کرده است، به‌طور گسترده به‌عنوان یکی از تأثیرگذارترین افسران نسل خود شناخته می‌شود. برنامه‌های او در 4 هزار صفحه طبقه‌بندی‌شده است.
محور اصلی سه طرح منطقه‌ای است: یکی برای شمال که اقیانوس اطلس و قطب شمال اروپا را پوشش می‌دهد.
یکی برای مرکز، که خطاب به بالتیک و اروپای مرکزی تا کوه‌های آلپ است. و یک طرح جنوبی برای مدیترانه و دریای سیاه.
طرح‌های فرعی برای فضا، عملیات سایبری و نیروهای ویژه وجود دارد. جای تعجب نیست که روسیه در کانون توجه قرار دارد، اما نه منحصراً: طرح جنوب، بر اساس اصرار ترکیه، توجه خود را به‌طور مساوی بین تهدید روسیه و گروه‌های تروریستی تقسیم می‌کند.
اولین و مهم‌ترین هدف اسناد بازدارندگی است. گروه سایل، مورخ این اتحاد در دانشگاه تورنتو می‌گوید: «کلید برنامه‌های جنگ ناتو همیشه این بوده است که مسکو می‌داند که برنامه‌های جنگی ناتو وجود دارد.»
با این اوصاف، این طرح‌ها همچنین راهنمایی روشنی برای هر نیروی مسلح در اروپا و آمریکای شمالی در مورد چگونگی اقدام در صورت بروز درگیری ارائه می‌دهد.
ژنرال «داریل ویلیامز» -فرمانده ارتش آمریکا در اروپا- در مورد اعزام خود به آلمان غربی در سال 1983، می‌گوید: «به‌عنوان یک ستوان جوان، دقیقاً می‌دانستم که باتری توپخانه‌ام به کجا می‌رود، کدام شهر.
به‌زودی به زمانی در اینجا می‌رسیم، جایی که ما قادر خواهیم بود دوباره آن نوع وضوح را به دست آوریم.
در اواخر سال جاری، ژنرال کاولی کشورهای خاصی را به نقش‌ها یا بخش‌هایی از جبهه اختصاص خواهد داد.
گردان‌ها و تیپ‌ها می‌توانند از قبل با وصله خود آشنا شوند، خواه این جزیره نروژی باشد یا بخشی از کارپات‌ها.
البته دانستن وظیفه با توانایی انجام آن یکسان نیست. امید دیگر این است که این طرح‌ها موجب اصلاح و افزایش پاسخگویی شود.
در طول جنگ سرد، یک ستاد بزرگ داشت که می‌توانست پیوسته میزان آمادگی نیروهای ملی برای نبرد را آزمایش کند.
این گروه کاهش یافت، اما یک‌بار دیگر در حال رشد است: یک مقام اروپایی می‌گوید: «فرمانده عالی متفقین اروپا اکنون چوب بزرگی برای شکست دادن ملت‌ها دارد.
در نشست سال گذشته ناتو در مادرید، متحدان توافق کردند که درمجموع بیش از 100 هزار سرباز را در کمتر از 10 روز و 200 هزار سرباز دیگر را با آمادگی یک‌ماهه آماده نگه‌دارند که تعداد بسیار بیشتری از سربازان با آمادگی بالا نسبت به قبل است.
به همان اندازه مهم این است که متحدان اکنون به ژنرال کاولی اعلام کنند که کدام واحدها در هر زمان در دسترس هستند.»
طی هفته‌های اخیر، آمریکا، آلمان و انگلیس همگی تمرین کرده‌اند که چگونه می‌توانند به‌سرعت استقرار گردان‌های خود را در لهستان، لیتوانی و استونی در قالب‌هایی به‌اندازه تیپ افزایش دهند.
ایتالیا احتمالاً به‌زودی آزمایش مشابهی را در بلغارستان انجام خواهد داد.
هدف از این کار اطمینان دادن به کشورهای بالتیک و نشان دادن به روسیه است که این ارتش‌ها به‌اندازه کافی چابک هستند تا جبهه شرقی ناتو را سریع‌تر از روسیه که بتواند برای حمله بسیج کند، تقویت کنند.