نکته مهم این است که ورود ایران به سازمان همکاری شانگهای در بحبوحه تلاش مجدد دولت بایدن برای بازگرداندن این کشور به برجام که دولت ترامپ در سال 2018 از آن خارج شد، صورت گرفت. «ابراهیم رئیسی» -رئیس جمهور جدید ایران- به ادامه مذاکرات علاقمندی نشان داده است، اما از موضع قدرت. در نتیجه، مذاکرات از ماه ژوئن متوقف شده است.
در ماه مارس، قبل از اینکه ایران عضو سازمان همکاری شانگهای باشد، رهبران تهران و پکن قرارداد مشارکت راهبردی 25 ساله امضاء کردند. روی هم رفته، این توافق و مذاکرات متوقف شده برجام نشان میدهد که تغییرات اخیر در روابط آمریکا با ایران و چین منجر به همکاری نزدیکتر دو کشور آسیایی شده است.
در دولت ترامپ، سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران عملاً چین را از همکاری نزدیک با تهران باز داشت. برای چین، همکاری با ایران در مقایسه با مشارکت با آمریکا، در درجه دوم قرار میگیرد.
رویکرد دولت بایدن در قبال ایران و همکاریاش با چین، محکوم به شکست است. در حالی که آمریکا به همکاری نزدیکتر چین با ایران اذعان میکند، خریدهای غیرقانونی این کشور شرقی از نفت جمهوری اسلامی به شدت افزایش یافته است. با این وجود، چشمپوشی از خرید نفت ایران از سوی چین بر خلاف تحریمهای آمریکا نتوانست این کشور را به میز مذاکره بازگرداند.
پذیرش ایران توسط چین در سازمان همکاری شانگهای براساس همین حرکت است. اگرچه نه قرارداد 25 ساله امضاء شده توسط هر دو کشور و نه عضویت در سازمان همکاری شانگهای بیش از یک اعتبار کوتاهمدت برای ایران چیز دیگری به همراه نخواهد داشت، اما همکاری مجدد دولت بایدن با جمهوری اسلامی، موانع بین تهران و پکن را کاهش میدهد.