بهگزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه نشنال اینترست در یادداشت خود بهقلم «دانیل راث» نوشت: بایدن میتواند با یک اقدام ساده مانع خروج ترکیه از مدار غرب شود و در عین حال و با ضربه زدن به ایران، امنیت ملی آمریکا را نیز تقویت کند.
جو بایدن امروزه در موضع منحصر بفردی قرار گرفته تا به تلاش ترکیه برای تضعیف امنیت اروپا خاتمه دهد و مانع تغییر مسیر خطرناک این کشور به سوی روسیه و ایران شود. مهمتر از همه این که ترکیه شدیدا نیازمند به جنگندههای اف-16 ساخت آمریکا و نوسازی قطعات نظامی خود است. در عین حال، حمایت سیاسی از رجب طیب اردوغان در داخل با مشکلاتی همراه شده است. بایدن باید ارزیابی از این چشمانداز داشته باشد و بنابر آن، خواهد دید که او فرصتی برای دستیابی به اهدافی دارد که از دست پیشینیانش در میرفت. او میتواند حرکت زیگزاگی ترکیه را در مدار غرب متوقف کند در عین اینکه با ضربه زدن به ایران، امنیت ملی آمریکا را نیز تقویت کند.
شرط تایید فروش تجهیزات نظامی آمریکا به اردوغان این است که ترکیه تجارتش را با جمهوری اسلامی کاهش دهد، مسیرهای ایران به بانکهای ترکیه را قطع کند و کل حزب الله را به عنوان یک سازمان تروریستی معرفی کند.
ترکیه در زمینه تجاری پل ایران به سمت اروپا است. باید مانع از این اتفاق شد. 330 مایل مرز مشترک ترکیه با ایران یک نقطه ضعف آشکار در سیاست تحریمهای آمریکا و اروپا است. مرکز اتحاد علیه ایران هستهای (UANI) بیش از هفتاد شرکت ترکیهای را از 2016 شناسایی کرده که مظنون به تعامل غیر مستقیم با ایران هستند.
ترکیه باید مانع از فعالیت بانک موسوم به عوده و زیرمجموعه ترکی آن به نام اودئابانک (Odeabank) در داخل مرزهایش شود. بنابر یک شکایت فدرال، بانک عوده یکی از سیزده بانک لبنانی است که مدتهای مدیدی از بمبها و مهمات طراحی شده توسط حزبالله و تولیدات ایران حمایت مالی کرده است. چنین وسایلی باعث کشته یا زخمی شدن بیش از هزار آمریکایی شده که در عراق خدمت میکردند.
به همین ترتیب، بایدن هم باید آماده وضع ممنوعیتها در مورد بانکهایی بشود که رابطه کارگزاری با موسسات مشکوک دارند. این کار رهبری اصولی و تعهد به حمایت از حاکمیت لبنان را ثابت میکند. این کار از طرف ترکیه منجر به بهبود اعتماد تجاری میشود و ثابت میکند که تجارت با ترکیه خطرپذیری پایینی دارد اما در حال حاضر این گونه نیست.
البته موضوع بانک دولتی هالکبانک در نقطه تلاقی هر بحثی از روابط تجاری و بانکی بین ترکیه و ایران قرار دارد. دادگاه استیناف حوزه دوم آمریکا در 22 اکتبر حکم کرد که هالکبانک را میتوان به دلیل نقشش در تبادل «نفت در برابر طلا» تحت تعقیب قرار داد زیرا این کار به نفع ایران بود و باعث پولشویی یک میلیون دلار از طریق بانکهای آمریکایی برای خود و انتقال دهها میلیارد دلار از منابع مالی ممنوعه به تهران شد. ترکیه باید به اقدامات آمریکا برای رفع این نواقص کمک کند که هالکبانک آشکارا از آنها بهرهبرداری میکرد.
همه این کارها بیش از هر چیز باعث کاهش اعتبار مالی ترکیه در سطح جهان شده و نتیجه آن ضربه 21 اکتبر بود. گروه ویژه اقدام مالی (FATF) ترکیه را در این تاریخ به فهرست کشورهایی اضافه کرد که در مقررات مربوط به ضد پولشویی و مبارزه با حمایت مالی از تروریسم «نواقص استراتژیک» دارند.
حرف آخر این که ترکیه باید به دوازده کشور اروپایی و نه عضو گروه 20 بپیوندد که کل حزب الله یا بخشی از آن را به عنوان یک سازمان تروریستی معرفی کردهاند. هر یک از این کشورها تشخیص دادهاند که حزبالله نقش مهمی در لبنان دارد و پایگاه عملیاتی در حوزه مدیترانه برای ایران فراهم کرده است. بایدن باید از ترکیه بخواهد تا اقدام مشابهی انجام دهد و حتی از ترکیه بخواهد تا این کار را در مورد کل حزب الله انجام دهد.