به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، اندیشکده استیمسون در مقاله تازه خود به‌قلم «جس مارکس» نوشت: چین در دو دهه گذشته سرمایه‌گذاری زیادی در غرب‌‌آسیا انجام داده است و بر ایجاد مشارکت‌های قوی و ترویج طرح کمربند و جاده تمرکز کرده است.
با این حال، این امر باعث افزایش قرار گرفتن چین در معرض بی‌ثباتی منطقه‌ای، درگیری‌ها و رقابت‌های ژئوپلیتیکی شده است.
به‌عنوان یک تازه وارد، چین تنها شروع به آزمایش فعالیت‌های میانجی‌گری کرده است که از یک اجتناب‌‌کننده درگیری به یک سامان‌دهنده درگیری تبدیل شده است.
در غرب‌‌آسیا، پکن در 18 موضوع منطقه‌ای به فعالیت‌های میانجی‌گری پرداخته است که اغلب نقش تسهیلکننده و میانجی را ایفا می‌کند.
رقابت ایران و عربستان نمونه‌ای از این است که چگونه پکن از نقش تسهیلکننده کناره‌گیری کرده و روابط با هر دو طرف را متعادل می‌کند. این امر انتظارات منطقه‌ای را از نقش سیاسی عمیق‌تر چین در میانجی‌گری بحران افزایش داده است.
عربستان و ایران نزدیک به یک قرن است که درگیر رقابت سیاسی بوده‌اند که ناشی از رقابت ژئوپلیتیکی، رقابت نظامی و مشروعیت مذهبی است.
انقلاب ایران این رقابت را تشدید کرد و باعث ناامنی عربستان و دیگر دولت‌های خلیج‌فارس شد.
ایران و عربستان بر سر رهبری سیاسی و نظم منطقه‌ای رقابت می‌کنند و عربستان از روابط دفاعی و شورای همکاری خلیج‌فارس برای محکوم کردن اقدامات ایران استفاده می‌کند، در حالی که ایران به چین و روسیه متکی است.
چین به‌طور فعال در سازوکار 1+5 و روند ژنو مشارکت داشته و خواستار گفت‌وگو درباره برنامه هسته‌ای ایران شده است.
در ابتدا، پکن به‌عنوان یک تسهیلکننده و گفت‌وگوکننده عمل کرد و راه‌حلی را که با میانجی‌گری سازمان ملل متحد با زور ایجاد شد، ترویج نمود.
روابط چین و ایران با امضای برجام در سال 2015 بهبود یافت، اما روابط ایران و عربستان به دلیل تحرکات شدید سیاسی بدتر شد.
در سال 2016، عربستان شیخ نمر باقر النمر را اعدام کرد که منجر به اقدامات تلافی‌جویانه از سوی دو طرف شد. چین ژانگ مینگ، معاون وزیر امور خارجه را به عربستان و ایران اعزام کرد تا بر خویشتن‌داری و گفت‌وگو تأکید کند.
شی جین پینگ به غرب‌‌آسیا سفر کرد، اما هیچ پیشنهاد میانجی‌گری واقعی ارائه نکرد. چین در ابتدا پیشنهاد میانجی‌گری در مورد مخاطرات خلیج‌فارس را داد، اما به دلیل خطرات درک‌شده و ماهیت موقت بحران، بی‌طرف ماند.
در سال 2018، ترامپ آمریکا را از برجام خارج کرد و باعث احیای مجدد تحریم‌ها و فشار نظامی بر ایران شد. چین، همراه با امضاکنندگان اروپایی، از این تصمیم انتقاد کردند، اما متعهد به حفظ گفت‌وگو هستند. به‌رغم استقبال عربستان از این خروج، چین آن را تضعیف مشروعیت روند ژنو ارزیابی کرد.
در سال 2019، گروه مخالف حوثی موردحمایت ایران مسئولیت حملات پهپادی به تأسیسات فرآوری نفت عربستان را بر عهده گرفت. عربستان و آمریکا تهران را مقصر دانستند، در حالی که ایران مسئولیت آن را رد کرد.
چین راه میانه‌ای را انتخاب کرد و خواستار خویشتن‌داری و کاهش تنش شد و در عین حال ادعاهای آمریکا و عربستان در مورد دخالت ایران را کم اهمیت جلوه داد.