به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه کریدل در مقاله تازه خود به‌قلم «ام کی بادراکومار» نوشت: بریکس اولویت‌های ژئوپلیتیکی خود را زمانی آشکار کرد که سه کشور خلیج‌فارس را به فهرست اعضای انحصاری خود اضافه کرد.
ایران، عربستان و امارات از لحاظ استراتژیک برای پایان‌دادن به پترودلار مشارکت داشته‌اند. انتظار می‌رود که هدف نشست سران بریکس در ژوهانسبورگ در 22 تا 24 آگوست، گسترش این گروه باشد.
درحالی‌که این اتفاق خود یک رویداد مستقل است، در واقعیت، در دستور کار اصلی گروه چندقطبی جهانی و ایجاد یک معماری تجاری و مالی بین‌المللی عادلانه‌تر است که برای رشد اقتصادی بسیار مهم است.
با این حال، فهرست 6 کشور ( آرژانتین، مصر، اتیوپی، ایران، عربستان و امارات) سرنخ‌های مهم دیگری را نیز به ما می‌دهد.
برای شروع، این اجماع بریکس بر درک عمیق روسیه و چین استوار است. همچنین، بریکس خود را یک گروه غیرغربی اعلام می‌کند.
شکی نیست که بریکس بیش‌ترین اهمیت را برای آفریقا و منطقه خلیج‌فارس، که مصر و اتیوپی نقاط اصلی آن هستند، قائل است.
«سرگئی لاوروف» -وزیر امورخارجه روسیه- فاش کرد که « اجماع» از طریق برخی « بحث‌های پویا» و برخی ملاحظات جدی حاصل شده است.
او گفت: «برجستگی و اهمیت نامزدها و جایگاه بین‌المللی آن‌ها از عوامل اولیه انتخاب آن‌ها برای ما بود.
این دیدگاه مشترک ماست که باید کشورهای هم‌فکر را در صفوف خود استخدام کنیم که به نظم جهانی چندقطبی و نیاز به دموکراسی و عدالت بیش‌تر در روابط بین‌الملل اعتقاد دارند.
شش کشوری که امروز الحاق آن‌ها اعلام شد به‌طور کامل این معیارها را رعایت می‌کنند.»
گره‌گشایی پترودلار
هدف اصلی از واردکردن سه تا از مهم‌ترین ابرقدرت‌های انرژی جهان چه بوده است؟
پوتین بیش‌از یک بار این ارزیابی روسیه را بیان کرده است که اقتصاد جهانی، از جمله اقتصادهای غربی، نمی‌توانند بدون هیدروکربن‌ها به‌عنوان منبع اصلی انرژی برای راه‌اندازی ابزارهای تولید کارآمد و مقرون به صرفه عمل کنند.
پیام جنگ اوکراین این است که کشورهای غنی از ذخایر طبیعی را نمی‌توان شکست داد. عربستان و امارات بهترین نمونه از این موضوع هستند. آن‌ها که دهه‌ها متحد نزدیک آمریکا بودند، اکنون در حال تنوع‌بخشیدن به روابط خارجی خود از جمله با چین و روسیه هستند که واشنگتن آن‌ها را به‌عنوان دشمنان قسم‌خورده می‌داند.
ایران نیز در زیر بار تحریم‌های شدید آمریکا و اتحادیه اروپا، امروز دارای شراکت استراتژیک با مسکو و پکن است.
«دیمیتری پسکوف» -سخنگوی کرملین- چند هفته پیش ابراز خرسندی کرد که روند دلارزدایی در اقتصاد جهانی بی‌وقفه پیش می‌رود.
همه نشانه‌ها حاکی از آن است که ایجاد احتمالی واحد پولی بریکس در بحث‌های ژوهانسبورگ مطرح شده است.
این احتمال وجود دارد که این بحث پیچیده در دو اجلاس بعدی بریکس در سال‌های 2024 و 2025 به ریاست روسیه و برزیل پیش برود.
با القای سه کشور بزرگ تولیدکننده نفت خلیج‌فارس، بریکس 2023 آغازی برای فروپاشی پترودلار خواهد بود.
این یک گام بزرگ به سوی دنیای چندقطبی است.
مکانیسم‌های تسویه حساب جدید و واحد پول رایج، دلار را بی‌ارزش خواهد کرد و اقتصاد جهان را از چنگال فدرال رزرو آمریکا رها خواهد کرد.
تقویت کشورهای جنوب جهان
منطق پشت القای سه کشور نفتی غرب‌آسیا را می‌توان بر حسب الزامات ارتباط منطقه‌ای با قاره آفریقا که روسیه و چین آن را در آستانه یک تحول اقتصادی تاریخی می‌دانند، ارزیابی کرد. یکپارچگی موثر درون آفریقا برای تحول اقتصادی این قاره حیاتی خواهد بود.
روسیه امیدوار است منطقه خلیج‌فارس را به کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال جنوب وصل کند و آن را فراتر از بازار آفریقا گسترش دهد.
مسکو در حال مذاکره با قاهره برای ایجاد منطقه ویژه اقتصادی در مجاورت کانال سوئز است.
عربستان در حال گسترش شبکه راه‌آهن گسترده‌ای است که شمال و جنوب کشور را به هم متصل می‌کند.
مجموعه‌ای از بنادر جدید در امتداد خط ساحلی عربستان و امارات نیز در حال برنامه‌ریزی است. در کنار اصلاحات عمیق تجارت و پرداخت‌ها که در حال حاضر در حال انجام است،
آن‌چه در حال رخ‌دادن است چیزی کم‌تر از جایگزینی سیستم تجارت بین‌المللی نیست که در چند قرن گذشته منحصراً توسط غرب اداره می‌شده است.
روزهای پرتلاطمی در پیش است
در مجموع، اهمیت تاریخی گسترش بریکس باید در شرایط زیر سنجیده شود: اول، ایران و دو متحد سابق منطقه‌ای آمریکا، عربستان و امارات، فضای مورد نیاز را برای مذاکره در مورد روابط برابر با واشنگتن به دست می‌آورند.
دوم، تسلط غرب بر غرب‌آسیا در حال پایان است، که خبر از تغییر عمیق در نظم منطقه می‌دهد. این بدان معناست که ذهنیت استعماری غرب مبنی بر « تفرقه بینداز و حکومت کن» دیگر هیچ جایگاهی در میان کشورهای منطقه نخواهد داشت.
در نهایت و مهم‌تر از همه، روند دلارزدایی، که با سرعت پایینی پیش می‌رفت، اکنون تسریع خواهد شد.
غرب به سادگی نمی‌تواند در رویارویی با اکثریت جهانی پیروز شود و واشنگتن تنها از طریق آشتی با مسکو و پکن می‌تواند در این راه موفق بشود.
زمان‌های پیش‌رو آشفته خواهد بود زیرا ذهنیت قدیمی، خودمحور و سلطه‌گر غربی به راحتی تسلیم نمی‌شود. غریزه اصلی گروه‌های ذی‌نفع ریشه‌دار در آمریکا و اروپا، ساخت تاکتیک‌هایی برای متوقف‌کردن این امر تاریخی خواهد بود، اما اگر بریکس در مسیر خود باقی بماند، موفق نخواهند شد.