بهگزارش مرکز مطالعات سورین، روزنامه دیلی نیوز در گزارش تازه خود بهقلم «مهمت کاساپوغلو» نوشت: هفتادوپنجمین اجلاس سران ناتو در روزهای 10 تا 11 جولای در واشنگتن برگزار شد.
در دو سال گذشته، مجمع روسای پارلمانی ناتو درست قبل از اجلاس سران رهبران، تحت رهبری مجمع پارلمانی ناتو برگزار شده است که همچنین نمایانگر بعد پارلمانی ناتو است.
نشست روسای پارلمان ناتو امکان رایزنی و تبادل نظر از طریق رهبران و نمایندگان پارلمان را فراهم میکند.
موضوع اصلی اجلاس سران پارلمانی امسال ناتو، جنگ جاری در اوکراین بود. تأکید بر ارائه حمایت بیوقفه و طولانیمدت از اوکراین و ایجاد تعهدات مالی برای تقسیم عادلانه مسئولیت بود.
آمریکا، انگلستان، اروپای شرقی و کشورهای بالتیک بهطور خاص بر این موضوعات تمرکز کردند. افزایش توان بازدارندگی و دفاعی ناتو و تقسیم بار مالی نیز در اولویت قرار گرفت.
از سال 2014، هدف تخصیص 2 درصد از تولید ناخالص داخلی کشورهای ناتو به هزینههای دفاعی در دستور کار قرار گرفت و این هدف پس از جنگ در اوکراین حیاتیتر شد.
به نظر میرسد که اکثر کشورهای عضو در حال افزایش هزینههای دفاعی خود هستند. پیشبینی میشود که ترکیه در سال 2024 به نرخ هزینههای دفاعی 2.09 درصد برسد.
ساختار امنیت جهانی همچنان توسط تهدیدهای نامتقارن مانند جنگ در اوکراین، تراژدی انسانی در غزه و تروریسم متزلزل است.
پویاییهای اصلی و بنبستهای استراتژیک جنگ در اوکراین که اکنون در سومین سال خود قرار دارد، مشهود است.
در کنار جنگهای اوکراین و غزه، درگیریها در سوریه و سودان، تحولات یمن و دریای سرخ برای ثبات جهانی نگرانکننده است.
ما در حوزههای مختلف، از بحرانهای اقلیمی و مسائل زیستمحیطی گرفته تا مهاجرتهای غیرقانونی، درگیریهای داخلی و اقدامات غیرانسانی که قوانین بینالمللی را نادیده میگیرند، با بلایای قابلتوجهی روبرو هستیم.
نظم بینالمللی کنونی نمیتواند راهحلی برای این مشکلات جهانی ارائه کند و جهان به سمت ساختاری چندقطبیتر و پراکندهتر پیش میرود.
تهدید تروریسم بسیاری از کشورها را از زندگی در صلح و آرامش باز میدارد. ترکیه نزدیک به 40 سال است که با سازمان تروریستی پکک میجنگد و این مبارزه امروز علیه سازمانهای تروریستی مانند یگانهای مدافع خلق، حزب کارگران کردستان، حزب اتحاد دموکراتیک، جنبش گولن و داعش ادامه دارد.
رئیس گروه دوستی ترکیه-آمریکا معتقد است که با وجود انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در روز 5 نوامبر 2024، روابط باید شتاب مثبت پیدا کند.
آنها از ادامه گفتوگوهای سطح بالا بین دو کشور خرسند هستند و معتقدند که اقدامات آنها بهطور قابلتوجهی بر صلح منطقهای و حل مناقشه در مناطقی مانند اوکراین، غزه و سودان تأثیر خواهد گذاشت.
آمریکا همچنان شریک تجاری اصلی ما در صنعت دفاعی است.
صادرات دفاعی و هوانوردی ما از 784 میلیون دلار در سال 2020 به 1.12 میلیارد دلار در سال 2021 رسید.
این رقم در سال 2022 به 927 میلیون دلار رسید. از سوی دیگر، واردات دفاعی و هوایی ما از آمریکا از 2.2 میلیارد دلار در سال 2020 به 1.3 میلیارد دلار در سال 2021 و به 1.08 میلیارد دلار در سال 2022 به دلیل تحریمهای یکجانبه کاهش یافت.
با در نظر گرفتن همه بخشها، آمریکا دومین مقصد صادراتی ما و پنجمین منبع بزرگ واردات در سال 2023 بود. ما هدف مشترکی برای افزایش حجم تجارت دوجانبه به 100 میلیارد دلار داریم.
روند تهیه اف-16 توسط وزارت دفاع ما نیز پیشرفت مثبتی دارد.
مذاکرات برای افزایش تولید مشترک در ترکیه ادامه دارد. ما روند تهیه اف-16 را گامی مهم در جهت رفع تحریم تسلیحاتی اعمالشده توسط کنگره آمریکا علیه ترکیه میدانیم.
ما معتقدیم که حذف ترکیه از برنامه اف-35 با همبستگی متحدان در تضاد است.
امروز، بهعنوان ترکیه، ما نسل پنجم جت جنگنده به نام «تای تیاف قاآن» را تولید میکنیم و قصد داریم آن را از سال 2028 به نیروی هوایی خود تحویل دهیم.
با این حال، ما تکرار میکنیم که حذف ترکیه از برنامه اف-35 مغایر با روح مشارکت است.
قدرت ناتو هم برای آمریکا و هم برای ترکیه بسیار مهم است، زیرا این ناتو تأمینکننده اصلی امنیت برای امنیت فرا آتلانتیک است.
نشست واشنگتن فرصتی برای تقویت همبستگی میان متحدان، بهویژه در رفع محدودیتهای تجارت دفاعی فراهم کرد. مسئولیتهای اصلی ناتو شامل تعیین اهداف دفاعی مشترک است و داشتن دو فرآیند برنامهریزی دفاعی مجزا در سازمان اتلاف منابع خواهد بود.
متحدان غیر اتحادیه اروپا مانند آمریکا، ترکیه، انگلیس، کانادا و نروژ 80 درصد از هزینههای دفاعی ناتو را تأمین میکنند.
در این اجلاس، پروژههای مشترک توسعهیافته توسط کشورهای داخل یا خارج از ناتو باید با روند برنامهریزی دفاعی ناتو هماهنگ باشد و از دیدگاه ترکیه مبنی بر اینکه ناتو تنها چتر امنیتی است حمایت کند.
درگیری روسیه و اوکراین یک نگرانی امنیتی مهم جهانی است که خطراتی را برای منطقه فرا آتلانتیک به همراه دارد. این اجلاس بر جنگ متمرکز بود و رهبران و رؤسای پارلمان به آن پرداختند.
همپیمانان بیش از 40 میلیارد دلار کمک نظامی به اوکراین در سال آینده تصویب کردند و ترکیه کمکهای غیرنقدی ناتو را به رسمیت شناخت. گسترش احتمالی جنگ میتواند به جنگ بین غرب و روسیه منجر شود.