به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، موسسه شورای آتلانتیک در مقاله تازه خود به‌قلم «آرنولد دوپوی» نوشت: ماه گذشته، شرکت‌های انرژی پتروم و روم‌گاز برنامه‌هایی را برای توسعه میدان گازی فراساحلی نپتون رومانی اعلام کردند.
توسعه این میدان نشانه خوبی برای امنیت انرژی دریای سیاه است و این پتانسیل را دارد که از نظر ژئوپلیتیکی و اقتصادی بر منطقه تأثیر بگذارد، به‌ویژه با ارائه جایگزینی برای گاز روسیه و درنتیجه تضعیف نفوذ مسکو.
بخش اعظم دریای سیاه عمدتاً به دلیل تنش‌های ژئوپلیتیکی، اعماق استثنایی دریا و نگرانی‌های زیست‌محیطی و ایمنی کارگران محدود به تولید نفت و گاز بوده است.
قبل از سال 2014، میادین گاز طبیعی قابل‌توجهی در منطقه اقتصادی انحصاری دریای سیاه اوکراین (EEZ) وجود داشت.
بااین‌حال، هنگامی‌که روسیه کریمه را ضمیمه کرد، ذخایر گاز اوکراین را تصاحب کرد و این دارایی‌ها و درآمدهای بالقوه را برای آینده قابل پیش‌بینی حذف کرد.
در سال‌های اخیر، ترکیه و رومانی به‌عنوان بازیگران در پروژه‌های گازی منطقه ظاهرشده‌اند. به‌عنوان‌مثال، در ماه آگوست 2020، شرکت دولتی نفت ترکیه، میدان گازی ساکاریا، بزرگ‌ترین میدان گازی در غرب دریای سیاه را کشف کرد.
برآوردها نشان می‌دهد که ساکاریا دارای 540 میلیارد مترمکعب ذخایر گازی است و تقریباً 30 درصد از نیاز گاز طبیعی ترکیه را تأمین خواهد کرد.
رومانی همچنین ذخایر قابل‌توجه گاز دریایی را در منطقه انحصاری اقتصادی خود کشف کرده است و قصد دارد از حدود 200 میلیارد مترمکعب بهره‌برداری کند.
رومانی این کار را در سال 2023 آغاز کرد و 1 میلیارد مترمکعب از سکوی آنا ، میدانی که توسط نفت و گاز دریای سیاه توسعه‌یافته بود، تولید کرد.
بااین‌حال، بزرگ‌ترین میدان در بخش رومانیایی Neptun Deep است که 100 میلیارد مترمکعب در عمق آب بین 100 تا 1700 متر تخمین زده می‌شود.
پتروم (یک شرکت نفت و گاز رومانیایی متعلق به شرکت OMV اتریش) و روم‌گاز (یک شرکت گاز دولتی رومانیایی) توسعه این پروژه را هدایت خواهند کرد.
توسعه زیرساخت‌ها در سال 2024 آغاز می‌شود و اولین تولید در اوایل سال 2027 پیش‌بینی می‌شود.
به‌گفته «جورج اسکوتارو» -مدیر مرکز استراتژی جدید (یک اندیشکده رومانیایی) و مشاور امنیت ملی سابق رئیس‌جمهور رومانی- نپتون دیپ بین 7 میلیارد مترمکعب تولید خواهد کرد؛
همچنین 8 میلیارد مترمکعب در سال، با درآمدهای بالقوه بیش از بیست‌وپنج میلیارد دلار معادل سه سال و نیم از هزینه‌های دفاعی جاری بخارست.
درحالی‌که بسیاری از کشورهای دریای سیاه به واردات گاز روسیه وابسته هستند، رومانی تقریباً 80 درصد از گاز مصرفی خود را از تولید داخلی تأمین می‌کند.
اگر همه‌چیز طبق برنامه پیش برود، نپتون دیپ و آنا، همراه با تولید موجود، مصرف سالانه رومانی را در حدود 12 میلیارد مترمکعب برآورده خواهند کرد.
رومانی در حال حاضر اقداماتی را برای جایگزینی واردات گاز مولداوی از روسیه انجام داده است، بااین‌حال پتانسیل گاز دریای سیاه برای کاهش وابستگی منطقه به ترک استریم، خط لوله زیردریایی که گاز روسیه را به بسیاری از کشورهای اروپای شرقی می‌رساند، وجود دارد.
برای مقایسه، مصرف گاز سالانه مولداوی 2.9 میلیارد مترمکعب، بلغارستان 3 میلیارد مترمکعب و صربستان 2.4 میلیارد مترمکعب است.
(طبق گفته اسکوتارو از 2.9 میلیارد مترمکعب مولداوی، رومانی تنها 1.5 میلیارد مترمکعب برای قلمرو تحت کنترل کیشینو تأمین خواهد کرد، درحالی‌که 1.4 میلیارد مترمکعب باقیمانده مصرف‌شده توسط قلمرو جداشده تحت کنترل کرملین ترانس نیستریا توسط روسیه تأمین خواهد شد.) بهبود روابط بین رومانی و مجارستان همچنین می‌تواند عاملی برای کاهش اتکای بوداپست به غول گازی روسیه گازپروم باشد.
این رفتار عمدی، بازدارنده و خصمانه که پتانسیل تأثیرگذاری شدید بر تولید گاز و ثبات منطقه را دارد اشکال مختلفی دارد. یکی از این اشکال، تصرف چاه‌های نفت و گاز دریایی اوکراین توسط مسکو بلافاصله پس از الحاق کریمه در سال 2014 توسط مسکو است.
روسیه همچنین اقداماتی را در دریای سیاه انجام داده است که کشتیرانی را به خطر می‌اندازد و آزادی حرکت را مهار می‌کند.
اخیراً، روسیه متهم شده است که عمداً بازرسی کشتی‌های مربوط به قرارداد حمل غلات مورد مذاکره سازمان ملل را به تأخیر انداخته است. کرملین هفته گذشته از این توافق خارج شد.
در تاریخ روز 10 فوریه 2023، یک قایق پهپاد کامیکازه روسی به پل زاتوکا بر فراز خور دنیستر حمله کرد. این پل یک ارتباط راه‌آهن مهم بین اودسا (تنها بندر بزرگ دریایی اوکراین) و بندر رومانی در گالاتی است. مین‌های دریایی که توسط هر دو طرف در پیگرد جنگ کاشته شده‌اند نیز به خطرات بزرگی تبدیل‌شده‌اند.
تصمیم رومانی برای شروع بهره‌برداری از نپتون دیپ این گمانه‌زنی را برانگیخت که بخارست می‌تواند به آنکارا در رهبری یک رنسانس انرژی منطقه‌ای بپیوندد.
فشار نظامی، سیاسی و اقتصادی از سوی مسکو شدید خواهد بود و پتانسیل بی‌ثباتی منطقه‌ای را بیشتر خواهد کرد.
برعکس، این پروژه گاز طبیعی نه‌تنها فرصت‌هایی را برای درو کردن ثروت‌های بادآورده بزرگ و حمایت از امنیت انرژی منطقه‌ای، بلکه برای همکاری بین این دو عضو ناتو باز می‌کند. به‌طور خاص، این می‌تواند مستلزم همکاری چند حوزه‌ای بیشتر بین کشورها باشد که منجر به انعطاف‌پذیری، قابلیت‌ها و قابلیت همکاری بیشتر شود، درحالی‌که از زیرساخت‌های پشتیبانی گسترده اتحاد استفاده می‌کند.