بهگزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه فارن افرز در یادداشتی بهقلم «آندری سولداتوف» «ایرینا بوروگان» نوشت: گروه واگنر (همچنین با نام Wagner PMC شناخته میشود) یک سازمان شبههنظامی روسی است که در کشورهای مختلف در سراسر جهان فعالیت میکند.
این گروه به دلیل فعالیتهای مزدورانه خود از جمله ارائه پشتیبانی نظامی در درگیریهایی مانند جنگ داخلی سوریه و درگیری در شرق اوکراین شناختهشده است.
اعتقاد بر این است که بودجه این سازمان توسط «یوگنی پریگوژین» تاجری که به دلیل روابط نزدیکش با رئیسجمهور روسیه که اغلب بهعنوان «آشپز پوتین» شناخته میشود، تأمین میشوند.
تاریخچه گروه واگنر را میتوان به یک شرکت نظامی خصوصی که در سال 2014 در شرق اوکراین فعال بود، ربط داد.
این سازمان در ابتدا تحت عنوان یک شرکت لجستیک فعالیت میکرد، اما بهتدریج فعالیتهای خود را گسترش داد و بهشدت درگیر فعالیتهای نظامی شد.
امروزه گمان میرود که این گروه هزاران مزدور در کشورهای مختلف دارد و به ارتکاب جرمهای مختلف و جنایتهای سنگین و همچنین نقض حقوق بشر و مشارکت در فعالیتهای پلید مانند قاچاق و استخراج غیرقانونی از معادن، متهم شده است.
گزارش شده است که گروه واگنر با ارتش و سرویسهای اطلاعاتی روسیه ارتباط دارد، اگرچه ماهیت دقیق این روابط بهطور کامل شناخته نشده است و دخالتهای آن در درگیریهای مختلف موضوع گمانهزنیها و بحثهای زیادی بوده است.
اما برخی معتقدند که هدف از عملیاتهای این گروه، حمایت از منافع روسیه در نقاط مختلف جهان است و برخی دیگر آن را تهدیدی بالقوه برای ثبات و امنیت تمام کشورهای جهانی میدانند.
اعتقاد بر این است که گروه واگنر در چندین کشور از جمله سوریه، اوکراین، مالی، جمهوری آفریقای مرکزی و سودان فعال است؛
همچنین گزارشاتی ثبت شده است که نقش مهمی در چندین درگیری نظامی بزرگ، از جمله جنگ داخلی سوریه و درگیری در شرق اوکراین داشته است و از سال 2022، دخالت این گروه در درگیری اوکراین، مشهود بوده و به ارتکاب تعداد زیادی از موارد نقض حقوق بشر علیه غیرنظامیان متهم شدهاند.
تمام فعالیتهای نظامی روسیه از طریق فرماندهان و سیستم نظامی انجام میشود و تقریباً در تمام موارد دستورات مستقیم پویتن و فرماندهان ارشد آن کاملاً مشخص است و قطعاً روسیه یک قدرت مخفی و مخوف برای کنترل فعالیتهای بی سروصدا و خارج از چارچوب سیستماتیک نیاز داشت، این گروه میتواند یک گزینه بسیار عالی برای انجام اینگونه برنامهها باشد.
گروه واگنر یک سازمان پیچیده و مرموز است که با دولت و ارتش روسیه ارتباط دارد، عملیات آن اغلب بهصورت مخفیانه یا تحت پوشش سازمانهای دیگر انجام میشود و ارزیابی دامنه کامل فعالیتهای آن با اینگونه پوششها تقریباً غیرممکن و بسیار دشوار میشود و البته که این یک مزیت بسیار مهم میتواند باشد برای اجرای عملیاتهای نیابتی و فعالیتهای خرابکارانه بدون اینکه هیچ انگشت اتهامی به سمت روسیه یا کشور دیگری بلند شود.
با وجود تمام این موارد، این گروه خرابکار، بهطور گستردهای بهعنوان یک سازمان قدرتمند و تأثیرگذار در نظر گرفته میشود و احتمالاً در سالهای آینده نقش مهمی در درگیریها و رویدادهای ژئوپلیتیکی مختلف خواهد داشت و میتواند بهطور کلی روند عادی یک درگیری بزرگ را نیز حتی تغییر دهد.