بهگزارش مرکز مطالعات سورین، اندیشکده کویینسی در یادداشت خود بهقلم «اتان پل» نوشت: دولت بایدن در چند ماهه اخیر برای ترمیم آسیب ناشی از حادثه بالون جاسوسی در فوریه اصرار دارد. اما پکن با مشت بسته پاسخ داد و مذاکرات در سطح بالا را به حالت تعلیق درآورد:
چین به چندین درخواست برای تماس بین «بایدن» و «شی جین پینگ» پاسخ نداد و از برنامهریزی مجدد اولین سفر «آنتونی بلینکن» به چین جلوگیری کرد.
«درک شولت» -مشاور وزارت امور خارجه آمریکا- در اواسط آوریل به استریتس تایمز سنگاپور گفت: «ما برای تعامل با آنها اقداماتی را انجام دادهایم، اما آنها این اقدامات را انجام ندادهاند».
او ادامه داد که آمریکا به گفت و گوی صریح و باز متعهد است، اما «این اتفاق نمیافتد، و من فکر میکنم سوال اصلی این است که است که چرا نه».
«نیکلاس برنز» -سفیر آمریکا در چین- روز سهشنبه گفت: «نظر ما این است که به کانالهای بهتر بین دو دولت و کانالهای عمیقتر نیاز داریم و آماده گفتوگو هستیم و امیدواریم چینیها در نیمهراه با ما دیدار کنند».
اگرچه سرنگونی بالون جاسوسی فوریترین دلیل توقف روابط دیپلماتیک پکن بود، اما مشکل اصلی ماهها بود که وجود داشت. به نظر میرسد واشنگتن صرفاً تصمیم به نادیده گرفتن آن دارد.
همانطور که «شو بو» -دیپلمات سابق و رئیس موسسه مطالعات بینالمللی چین- وابسته به دولت، روز یکشنبه به وال استریت ژورنال گفت: «اگر سیاست چین واحد رعایت نشود، اگر اصل چین واحد دیگر در واشنگتن دی سی رعایت نشود، پس هرگونه مذاکره امکانپذیر نخواهد بود.»
به نظر میرسید نشست بالی زمینه را برای احیای واقعی روابط فراهم کرد و آسیبهای ناشی از سفر نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان را در آگوست گذشته ترمیم کرد.
بایدن و شی توافق کردند که بلینکن بهزودی به چین سفر کند و خود با شی دیدار کند، در حالی که جان تازهای در کانالهایی که ماهها بسته بودند دمیده شد:
هفته بعد، «جانت یلن» -وزیر خزانه داری- «کاترین تای»- نماینده تجاری آمریکا- «جان کری» و «آستین» -وزیر دفاع- هر کدام مذاکرات گستردهای با همتایان چینی خود داشتهاند.
با این حال، نشانههایی مبنی بر اینکه این آتش بس برقرار نخواهد شد، در ماه دسامبر ظاهر شد. در 6 دسامبر، کاخ سفید اعلام کرد که با هدف «تلاش برای حفظ قابلیت دفاعی معتبر» قطعات و تجهیزات به ارزش 425 میلیون دلار به ارتش تایوان فروخته خواهد شد.
وزارت امور خارجه چین این فروش را «نقض آشکار اصل چین واحد و مفاد سه بیانیه مشترک چین و آمریکا» خواند که هر دوی اینها از دیرباز سیاست آمریکا در قبال تایوان بودهاند.
این یک هشدار واضح از سوی پکن بود. بر اساس بیانیهی چینی از نشست بالی، شی ابراز امیدواری کرد که طرف آمریکایی سخنان خود را با عمل مطابقت دهد و به سیاست چین واحد و سه بیانیه مشترک پایبند باشد، در حالی که بایدن تکرار کرد که «دولت به سیاست چین واحد متعهد است.»
اگرچه واشنگتن مدتها مدعی است که فروش تسلیحات به تایوان با تعهدات گذشته و کنونی آن به پکن مطابقت دارد، اما پکن آشکارا نشان میدهد که اقدامات بایدن با گفتههای او مطابقت ندارد و این اقدامات برخلاف توافقات در نشست بالی است.