بهگزارش مرکز مطالعات سورین، روزنامه نشنال اینترست در یادداشت تازه خود بهقلم «مارک اپیسکوپوس» نوشت: ولادیمیر پوتین، به قرارداد صادرات غلات دریای سیاه چراغ سبز نشان داده که از زمان حمله روسیه به اوکراین در 24 فوریه، این اولین توافق بزرگ بین مسکو و کییف است.
«آنتونیو گوترش» -دبیرکل سازمان ملل- روز جمعه گفت: «این توافقی برای جهان است و باعث آسودگی خاطر کشورهای در حال توسعه است که در آستانه ورشکستگی قرار داشتند و مردم اکثر این کشورها در معرض قحطی قرار گرفته بودند.
این توافق باعث ثبات قیمتهای جهانی غذا میشود که حتی نسبت به قبل از جنگ، به سطح بیسابقهای رسیده بود.»
مذاکرات برای رسیدن به این توافق توسط اوکراین، ترکیه، روسیه و سازمان ملل انجام شد و چارچوبی برای ازسرگیری ارسال محمولههای جهانی غلات به خارج از اوکراین تعیین شده است. این توافق یک «مرکز کنترل» را در استانبول و توسط کارکنان سازمان ملل، ترکیه، روسیه و اوکراین ایجاد میکند تا هماهنگیهای لازم را برای صادرات غلات از یک کریدور امن دریایی فراهم کند و صادرات مواد غذایی از شهرهای بندری اودسا، چرنومورسک و یوژنی در اوکراین را پوشش میدهد.
جزئیات کامل این طرح هنوز منتشر نشده است. مقامات روسی پیش از این تاکید داشتند کشتیهای اوکراینی که غلات را به خارج از کشور حمل میکنند، باید هنگام بازگشت به این کشور مورد بازرسی نیروی دریایی روسیه قرار گیرند و دلیل این کار نگرانی روسیه از این است که از این کشتیها برای قاچاق تجهیزات نظامی به اوکراین استفاده شود. بنابر نسخه نهایی این توافق، کشتیهای اوکراینی هنگام بازگشت توسط ارتش ترکیه بازرسی میشوند.
چهار طرف شرکتکننده در مذاکرات در اوایل هفته گذشته به توافق دست یافتند، اما این توافق باید به تایید پوتین میرسید.
پوتین اوایل این هفته برای نهایی کردن این توافق، با رجب طیب اردوغان دیدار داشت و از همتای ترک خود به خاطر تلاشهای مجدانه آنکارا و میانجیگری چند ماه گذشته آن برای رسیدن به توافق صادرات غله تشکر کرد.
پوتین روز سهشنبه و برای دیدار با رهبر ایران وارد تهران شد. تهران بیانیهای برای حمایت کامل از جنگ روسیه در اوکراین صادر کرد: «جنگ موضوعی خصمانه و خشن است و جمهوری اسلامی هیچ گاه حاضر نیست مردم عادی را درگیر جنگها ببیند.»
پوتین روز سهشنبه در یک نشست سهجانبه با اردوغان و ابراهیم رئیسی با هدف بحث در مورد جنگ در سوریه شرکت کرد.
این نشست باعث نشد تا اختلافات اساسی حل و فصل شوند و اردوغان نتوانست حمایت روسیه و ایران را برای حمله ترکیه به شمال سوریه به بهانه مبارزه با گروههای «تروریست» به دست بیاورد.
قرارداد غلات پایانی بر یک هفته از دیپلماسی روسیه بود که به گفته کارشناسان، قصد از آن نشان دادن شکست کارزار غرب بود که به دنبال انزوای اقتصادی و سیاسی مسکو است.
جان درنان از موسسه صلح آمریکا، به سیانبیسی گفت: «من فکر میکنم روسها در این نشست شرکت کردند تا نشان دهند که واقعا منزوی نیستند و هنوز بازیگر عمدهای در منطقه هستند.»
هرچند که روسیه به نحو فزایندهای از سوی غرب و برخی نهادهای تحت رهبری آن منزوی شده، اما دیدارهای پوتین در تهران به این پدیده متفاوت و تقریبا نگرانکنندهتر اشاره دارد که با وجود تلاشهای مداوم سیاستگذاران اروپایی و آمریکایی برای یک تشکیل یک جبهه متحد جهانی علیه کرملین، بخش اساسی جهان غیر غربی بیطرف مانده یا مثل چین و ایران، مبنای روسیه را برای این جنگ به صراحت تایید میکند.