به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه فارن پالیسی مقاله ای به‌قلم «یوجین چاوسوفسکی» منتشر کرده که در آن آمده است:یکی از جنبه‌های کلیدی جنگ روسیه در اوکراین، ظهور بازیگرانی بوده است که خارج از دوگانگی غرب و روسیه طرفدار درگیری نیستند، اما در شکل‌دهی مسیر آن تأثیرگذار هستند.
یک گروه از بازیگران خارج از شکاف غرب و روسیه، شش کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس (GCC) هستند که شامل عربستان، امارات، قطر، کویت، بحرین و عمان است.
اگرچه آن‌ها با قدرت‌های غربی مانند آمریکا متحد هستند، اما تمایلی به همراهی کامل با اقدامات ضدروسی ندارند.
کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس در حالی که از نظر اندازه و جمعیت بسیار کوچکتر از غول‌های قاره‌ای مانند چین و هند هستند، بر پویایی‌های کلیدی جنگ در اوکراین تأثیر گذاشته اند: انرژی، دیپلماسی و تلاقی ژئوپلیتیک اوراسیا با غرب‌آسیا.
شورای همکاری خلیج‌فارس یک بازیگر اصلی در بازارهای جهانی نفت و گاز طبیعی است و مجموعاً نزدیک به 40 درصد از ذخایر ثبت شده نفت جهان و 23 درصد از ذخایر ثبت شده گاز طبیعی را در اختیار دارد.
این یک عامل مهم است، با توجه به اینکه آمریکا و اتحادیه اروپا تنوع بخشیدن به انرژی روسیه را به بخشی کلیدی از استراتژی خود برای مقابله با تلاش‌های جنگی مسکو در اوکراین و کاهش درآمدهای مسکو تبدیل کرده‌اند.
کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس وظایف مهمی را در ارتباط با این نیازهای غربی انجام داده‌اند.
در زمینه تنوع، اروپا در 10 ماهه اول سال 2022 نفت بیشتری از عربستان، امارات و کویت در مقایسه با مدت مشابه سال قبل وارد کرد (و در مورد عربستان و امارات، بیش از مجموع سه سال قبل).
جریان گاز طبیعی از خلیج‌فارس به اروپا نیز افزایش یافته است: قطر دومین تامین‌کننده بزرگ گاز طبیعی مایع اتحادیه اروپا (پس از آمریکا) در سال گذشته بود و 16 درصد از عرضه LNG خود را به بلوک اروپایی تحویل داد.
با این حال، کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس به طور کامل در راستای استراتژی انرژی غرب قرار نگرفته‌اند.
کشورهای حوزه خلیج‌فارس از زمان آغاز درگیری‌ها در واقع واردات نفت روسیه را افزایش داده‌اند و از نفت ارزان‌تر روسیه برای مصارف داخلی استفاده می‌کنند و در عین حال صادرات نفت خود را به اروپا افزایش می‌دهند.
کشورهای حاشیه خلیج‌فارس از اهمیت روسیه در بازارهای جهانی نفت باخبر هستند و از برقراری اتحاد در اوپک پلاس حمایت کرده‌اند.
با وجود کاهش تولید نفت روسیه به دلیل تحریم‌ها و کاهش عرضه به اروپا، روسیه همچنان دومین تولیدکننده بزرگ نفت در اوپک پلاس است و اعضای این بلوک نیاز به همکاری مسکو برای تثبیت قیمت‌ها را در نظر می‌گیرند.
هدف کشورهای حاشیه خلیج‌فارس تامین منافع خود بدون جهت‌گیری سیاسی پشت هر یک از طرفین است، اما بسیاری از کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس به جای اپورتونیسم و سود بیشتر در پاسخ به درگیری در اوکراین، از انرژی و موقعیت سیاسی گسترده‌تر خود برای ایفای نقش دیپلماتیک فعال‌تر در جنگ استفاده کرده‌اند.
به‌عنوان مثال، محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی در سپتامبر 2022 درباره مبادله زندانیان بین روسیه و اوکراین مذاکره کرد، در حالی که در دسامبر همان سال، امارات و عربستان میانجیگری مبادله زندانیان برجسته بین آمریکا و روسیه را انجام دادند.
احتمالاً چنین تلاش‌های میانجیگری بدون روابط محکم با روسیه و غرب امکان‌پذیر نبود.
این به موقعیت منحصر به فردی که کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس دارند اشاره می‌کند: امتناع از تحریم روسیه و حفظ روابط اقتصادی با مسکو به آن‌ها اهرمی در کرملین می‌دهد، همانطور که تمایل آن‌ها برای افزایش عرضه انرژی به اروپا به آن‌ها اهرمی برای مذاکره با غرب می‌دهد.
بعد نهایی نفوذ شورای همکاری خلیج‌فارس بر خطوط مناقشه در اوکراین ناشی از رقابت ژئوپلیتیکی این بلوک با همسایگان خود است.
اگرچه کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس علاقه آشکاری به شکل‌دهی به جریان‌ها و درآمدهای انرژی به نفع خود و فعال‌تر شدن از نظر دیپلماتیک دارند، بازیگران دیگری در غرب‌آسیا وجود دارند که منافع مشابهی دارند.
این شامل ترکیه می‌شود که تلاش کرده خود را به‌عنوان میانجی اصلی بین روسیه و اوکراین و به‌عنوان یکی از ذینفعان کلیدی تغییرات انرژی قرار دهد و همچنین ایران که به روسیه پهپاد و سایر تجهیزات نظامی را در تلاش برای افزایش دیپلماتیک خود ارائه کرده است.
کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس که روابط پیچیده‌ای با ایران و ترکیه دارند، علاقه‌مند هستند تا اطمینان حاصل کنند که انرژی و تلاش‌های دیپلماتیک آن‌ها در رابطه با درگیری در اوکراین تحت الشعاع آنکارا و تهران قرار نگیرد یا تضعیف نشود.
بنابراین، شورای همکاری خلیج‌فارس و رقبای منطقه‌ای آن می‌توانند به مناقشه به‌عنوان یک منطقه رقابتی نوظهور برای تأثیرگذاری بر اثرات مختلف آن، از جمله در فضاهای موثر مانند سوریه که روسیه نیز نقش کلیدی در آن بازی می‌کند، نگاه کنند.
در نهایت، شورای همکاری خلیج‌فارس نمی‌خواهد وارد درگیری شود، اما ممکن است کلید اصلی آن باشد
. اگرچه تا کنون عمدتاً به اقدامات تاکتیکی مانند مبادله زندانیان محدود شده است، نقش میانجیگری شورای همکاری خلیج‌فارس بین مسکو، کی‌یف و غرب به طور بالقوه می‌تواند در آینده قابل‌توجه‌تر شود. بسته به اینکه مناقشه چگونه پیش می‌رود، کشورهای خلیج‌فارس می‌توانند در میانجیگری برای حل و فصل احتمالی جنگ در زمانی که مناسب باشد، مشارکت داشته باشند.